true
در پایان جنگ جهانی دوم اتحاد شوروی به سیاست‌های بلند پروازانه‌ی خود در منطقه شتاب بخشید.اتحاد شوروی،که مانند انگلستان و آمریکا بر اساس پیمان سه جانبه ۹ بهمن ۱۳۲۰ متعهد بود حداکثر در ظرف شش ماه پس از پایان جنگ،قوای خود از ایران را خارج کند،به بهانه ادامه داشتن جنگ در شرق آسیا و تسلیم نشدن ژاپن از انجام این تعهد شانه خالی می‌کرد.شوروی می‌خواست تا دستیابی به اهدافش نیروهای خود را در ایران نگاه دارد.
تشکیل فرقه دمکرات و سپس حزب دمکرات کردستان پیامی روشن داشت.لنین صریحا گفته بود “در یک کشور واحد با هیچ بهانه‌ایی نمی‌توان حزب طبقه کارگر را تقسیم کرد.”با وجود حزب توده به عنوان حزب طبقه کارگر،تشکیل احزاب کارگری بلاموضوع بود.بنابراین تشکیل فرقه در آذربایجان و حزب در کردستان کاشف از نیات و اهداف روس‌ها بود و معنایی جز جدا شدن این واحد جغرافیایی از ایران نمی‌توانست داشته باشد مگر آنکه حزب دمکرات کردستان و فرقه دمکرات را در زمره احزاب کارگری به حساب نیاوریم.
سفر قاضی محمد به باکو
تشکیل فرقه دمکرات آذربایجان به تشکیل حزب دمکرات کردستان سرعت داد.قاضی محمد که برای شرکت در مراسم تاسیس فرقه دمکرات به تبریز رفته بود،بار دیگر به همراه چند تن دیگر از اعضای حزب به باکو دعوت شد.این سفر در بیست و یکم شهریور ۱۳۲۴ صورت گرفت.در اسناد دولتی سند بسیار مهم و گویایی درباره این سفر هیات کرد به باکو موجود است.
اعلام حزب دمکرات کردستان
در نیمه دوم تیرماه،دفتر سیاسی کمیته مرکزی حزب کمونیست اتحاد جماهیر شوروی قرار محرمانه‌ایی تحت عنوان “تدابیر لازم در مورد سازماندهی جنبش‌های جدایی خواهانه در آذربایجان جنوبی و سایر شهرهای ایران” صادر کرد که در بند سوم آن سازماندهی جنبش جدایی خواهانه و خودمختاری در کردستان پیش بینی شده بود.باقراف ضمن وعده برای ارائه هرگونه کمک به کردها،توصیه کرد که نام کومله ژیانی کرد به حزب دمکرات تغییر یابد.استدلال باقراف برای تغییر نام این بود که ” کومله در شکل کنونی خود قادر به انجام هیچ کاری نیست و با توجه به موفقیت‌های دمکراسی در سطح جهان،به ویژه در ایالات متحده آمریکا،بریتانیای کبیر و اتحاد جماهیر شوروی،جنبش کردها تحت لوای حزب دمکرات کردستان پیش خواهد رفت.”
این ادبیات یعنی ستایش دمکراسی در آمریکا و انگلیس از شخصی چون باقراف بسیار بعید به نظر می‌رسید مگر اینکه بپذیریم او فریبکاری پیشه کرده و خواسته “دیکتاتوری پرولتاریا” را در نظر کردها با “دمکراسی بورژوایی” یکی جلوه دهد و اعضای هیاتی را که به لحاظ اندیشه‌ایی و ایدئولوژیک به درستی نمی‌شناخت بدین طریق اغفال کند.
قاضی محمد و هیات همراه پس از بازگشت از این سفر گزارشی از ملاقات با باقراف به کمیته مرکزی کومله ژ.ک ارائه کردند و درخواست او و یا به عبارت دقیق‌تر فرمان او را دائر بر تغییر نام حزب به اطلاع اعضا رساندند.اعضای کمیته مرکزی کومله ژ.ک که برای دریافت کمک‌های وعده داده شده بی تاب بودند “عموما درباره تغییر نام آن حزب به حزب دمکرات توافق نظر داشتند.”
برنامه حزب دمکرات
در برنامه حزب دمکرات آمده بود که هموطنان باید بدانند حق را نمی‌دهند بلکه آن را می‌گیرند ما باید برای گرفتن حق و اختیارات ملی و محلی خود مبارزه بکنیم،این مبارزه وحدت و یگانگی می‌خواهد.تشکیلات پیشقدم لازم دارد.برای این منظور مقدس است که فرقه دمکرات کردستان در مهاباد تشکیل گردیده و شروع به کار نموده است.شما هموطنان عزیز ما باید چشم و گوش خود را باز کرده و دور فرقه ملی خود حلقه زده و برای گرفتن حق مشروع ملی فداکاری نمایید.فرقه دمکرات کردستان رهبر و رهنمای شماست.فقط زیر بیرق اوست که ملت کرد از خطر اضمحلال نجات پیدا خواهد یافت و هستی و ناموس و حیثیت ملی او محفوظ خواهند ماند و او موفق خواهد شد در داخل حدود دولت ایران مختاریت ملی خود را به دست بیاورد.هموطنان ما به غیر از حق مشروع انسانی خود چیزی نمی‌خواهیم،شعارهای ما در موارد زیرین خلاصه شده است،آن را بخوانید و به تمام افراد ملت کرد بفهمانید.
اینک شعارهای ما:
۱)ملت کرد در داخل ایران در اداره امور محل خودمختار و آزاد باشد و در حدود دولت ایران خودمختاریت ملت کرد را به دست بگیرد.
۲)با زبان کردی خود بتواند تحصیل بکند و امورات دوایر دولتی با همان زبان کردی اداره شود.
۳)انجمن ولایتی کردستان طبق قانون اساسی به فوریت انتخاب شده ودر تمام کارهای اجتماعی و دولتی نظارت و سر کشی بکند.
۴)مامورین دولت باید قطعا از اهل محل باشند.
۵)به واسطه یک قانون کلی مابین رعیت و ارباب سازش به عمل آید و آتیه هر دو تامین بشود.
۶)مخصوصا حزب دمکرات کردستان سعی خواهد کرد مابین ملت آذربایجان و اقوامی که در آذربایجان زندگی می‌کنند (آشوری،ارمنی و غیره….) وحدت و برابری کامل برقرار گردد.
۷)حزب دمکرات کردستان به واسطه استفاده از منابع طبیعی سرشار کردستان و ترقی امور کشاورزی و بازرگانی و توسعه امور فرهنگی و بهداشتی برای رفاه حال اقتخادی و معنوی ملت کرد مبارزه خواهد کرد.
۸) ما می‌خواهیم مللی که درداخل ایران زندگی می‌کنند بتوانند با آزادی و برای سحادت و ترقی میهن خود کوشش نمایند.
“بیانیه‌ایی که قاسملو آن را نقل کرده فاقد تاریخ است.شاید قاسملو تاریخ انتشار بیانیه را عمدا حذف کرده است تا تاریخ تاسیس حزب در پس ابرهای ابهام باقی بماند و او بتواند نظر خود را دائر بر مقدم بودن تاسیس حزب بر سفر دوم قاضی محمد و همراهان به باکو بقبولاند.به هر جهت حزب با انتشار این اطلاعیه رسمیت یافت…….
ادامه دارد…..
true
true
true
true
